Tijdens de jaarlijkse algemene vergadering vorige week werd pijnlijk duidelijk hoe groot de kloof is tussen de aandeelhouders en de machtige top van het Volkswagenconcern. Aanleiding voor het groeiende ongenoegen: een dalende beurskoers, tegenvallende resultaten en een bestuursmodel dat volgens critici de toekomst van het bedrijf op het spel zet.
Macht belangrijker dan markt
De kop van jut is CEO Oliver Blume. Deze staat tegelijkertijd aan het hoofd van zowel Volkswagen Group als Porsche AG. Een dubbelrol die volgens meerdere investeerders tot belangenconflicten en een versnipperde strategische focus leidt. “De indruk groeit dat macht belangrijker is dan marktdynamiek bij VW,” zei een van de aandeelhouders tijdens de vergadering. Een collega stond hem bij: “Blume moet een van zijn functies neerleggen. Dit veroorzaakt reputatieschade en kost miljarden.”

Natuurlijk, als de beurswaarde keldert, dan zijn de aandeelhouders allesbehalve in hun nopjes. Volkswagen kreeg het voorbije jaar zware klappen: het aandeel verloor bijna een kwart van zijn waarde en presteert slechter dan sectorgenoten. Intussen is de winstgevendheid onder druk komen te staan. De groep kondigde onlangs aan dat het slechts de ondergrens van de verwachte winstmarge – tussen 5,5 en 6,5 procent – zal halen. Er worden daarom productievestigingen gesloten, vooral in Europa, maar de uitdagingen in China en de VS – respectievelijk stagnerende verkoop en hoge invoertarieven – schetsen vooral een somber plaatje voor de nabije toekomst. Nog iets waar aandeelhouders allergisch voor zijn.
Advertentie – lees hieronder verder
Toch gaat de bezorgdheid verder dan alleen financiële cijfers. Meerdere criticasters vinden dat de raad van bestuur onvoldoende beslagen is om de omslag naar elektrische mobiliteit en digitalisering te volbrengen. “De expertise ontbreekt simpelweg,” viel te noteren tijdens het financiële conclaaf. “En dat terwijl de concurrentie net op die vlakken fors vooruitgaat.”

Tijd voor renovatie?
Omdat strategie pas in een latere fase vruchten afwerpt, is het moeilijk om nu al het ene of het andere kamp gelijk te geven. Maar de vraag klinkt steeds harder of de oude bedrijfsstructuur van de autogroep, met het gros van de stemrechten bij de Porsche- en Piëch-families, geen molensteen rond de nek van het bedrijf geworden is. Volgens de kritische stemmen leidt deze machtsconcentratie tot een starre bestuurscultuur die onvoldoende inspeelt op veranderende marktrealiteiten. Het maakt onafhankelijk toezicht een pak lastiger.
De roep om hervormingen klinkt luider dan ooit. Meerdere investeringsmaatschappijen eisen dat Volkswagen snel werk maakt van een minder afhankelijk bestuur, met externe specialisten en een duidelijke scheiding van functies aan de top. “Als dit niet verandert, dreigt Volkswagen verder weg te zakken in een structurele crisis,” waarschuwde een van de aandeelhouders.
Ondanks de commotie blijft Blume zijn dubbele functie verdedigen. “Het is een recept voor succes,” stelde hij tijdens de vergadering, daarbij gesteund door voorzitter van de raad van toezicht Hans Dieter Pötsch. Maar de kostenbesparingen die de combinatie zou opleveren, worden door investeerders als “verwaarloosbaar” afgedaan in vergelijking met de geleden verliezen. Volkswagen torst inmiddels een schuldenlast die meer dan 200 miljard dollar bedraagt. Die schulden drukken op de flexibiliteit van het concern, net op het moment dat forse investeringen nodig zijn in technologie en transformatie. Maar zolang de Porsche- en Piëch-clans in Blume blijven geloven, zal de roep van de aandeelhouders op een koude steen blijven vallen.
Op zoek naar een auto? Zoek, vind en koop het beste model op Gocar.be