Op papier is de elektrische auto goed voor het milieu: hij stoot minder CO₂ uit over zijn hele levenscyclus, gaat langer mee dan een auto met verbrandingsmotor en stoot geen schadelijke stoffen uit via de uitlaat. Tijdens het rijden zou hij dus bijdragen aan een betere luchtkwaliteit, zeker in steden waar verbrandingsmotoren volgens een rapport van de Europese Unie verantwoordelijk zijn voor 95% van de koolmonoxide-uitstoot en 45% van de stikstofoxiden. Daarbovenop komen nog de fijnstofemissies (PM10 en PM2,5), die jaarlijks duizenden doden veroorzaken.
Door de opmars van de elektrische auto zou in theorie een groot deel van de luchtvervuiling moeten verdwijnen, met als resultaat een betere luchtkwaliteit. Maar zo vanzelfsprekend is dat blijkbaar niet. Dat merkt ook Noorwegen, de koploper in elektrische mobiliteit in Europa: vorig jaar was maar liefst 84% van de nieuw verkochte auto’s er elektrisch, tegenover 28% in België in 2024.
Hardnekkige vervuiling?
De Noorse autoriteiten stellen vast dat de vervuilingsproblemen in de hoofdstad Oslo niet verdwijnen. De luchtkwaliteit is dus lang niet zo goed als gehoopt. Maar wat loopt er fout? Volgens persbureau Bloomberg, dat de zaak onderzocht, zorgen elektrische auto's wel degelijk voor minder CO₂-uitstoot, maar niet voor minder fijnstof – want ook wagens met een batterij stoten daarvan (veel) te veel uit.
Advertentie – lees hieronder verder
De fijnstofdeeltjes van elektrische auto’s komen vooral van het contact tussen de banden en het asfalt, maar ook van de remmen (remstof). Volgens het Franse milieubureau ADEME, een onafhankelijke organisatie, zouden de uitstootcijfers van elektrische auto’s op dat vlak zelfs vergelijkbaar zijn met die van wagens met verbrandingsmotor. De reden? Het hogere gewicht van deze auto’s en de snellere slijtage van de banden.
Regelmatige overschrijdingen
In Oslo overschrijden de concentraties PM10-deeltjes (de grotere dus) regelmatig de aanvaardbare drempel. Die overschrijdingen gebeuren frequent. In heel de stad staan meetstations die een grenswaarde hanteren van 50 μg/m³. Maar die drempel werd in de loop van het jaar op minstens 95 dagen overschreden, terwijl de Europese Unie aanraadt om dat aantal beperkt te houden tot maximaal 35 dagen per jaar voor de publieke gezondheid.
Erger nog: op bepaalde dagen en tijdstippen was de lucht in Oslo zelfs “vergelijkbaar met die van een industriestad in China”, aldus Bloomberg. Dat geeft aan dat het effect van de elektrische auto toch niet zo groot is als gehoopt.
Nieuwe maatregelen
Om het probleem aan te pakken, heeft Oslo nieuwe maatregelen genomen. Zo werden er nieuwe snelheidsbeperkingen ingevoerd op specifieke trajecten, parkeerplaatsen geschrapt om mensen te ontmoedigen om nog met de auto naar de stad te komen, en autovrije zones ingesteld.
Natuurlijk is de vervuiling in Oslo de voorbije jaren wel wat gedaald. Maar het blijft onvoldoende, want elke auto vervuilt, ongeacht de aandrijving. Bovendien speelt de bevolkingsgroei van de stad een rol, net als het ongunstige weer en de toename van het aantal tunnels, die samen meer vervuiling veroorzaken. Uiteraard is de auto niet de enige schuldige: Oslo ligt in een soort kom, beschut tegen de wind, en veel Noren gebruiken nog altijd houtkachels – een belangrijke bron van fijnstof en vooral van de gevaarlijkere PM2,5-deeltjes. En dan is er nog de haven van Oslo, die de situatie – net als in Antwerpen – er niet beter op maakt.
Wat moeten we daaruit besluiten? Enerzijds dat het moeilijk is om de precieze oorzaak van luchtvervuiling te achterhalen. En anderzijds dat je een vervuilingsbeleid niet alleen mag baseren op het promoten van elektrische auto’s. Ook al lossen ze het probleem van de uitlaatgassen op, fijnstof blijft. Andere technologieën moeten ook een rol spelen – in de eerste plaats die van verwarmingssystemen, die vaak nog meer vervuilen dan auto’s. Wie echt werk wil maken van gezondere lucht, moet op meerdere fronten tegelijk inzetten. Oslo blijft intussen niet bij de pakken zitten en werkt aan een grootschalig project waarbij fijnstof uit de lucht wordt gehaald met elektrostatische filters. Een nieuw spoor om te volgen?
Op zoek naar een auto? Zoek, vind en koop het beste model op Gocar.be
